Osmanlıca ve Arapça Kökenli Kelimeler
Osmanlıca ve Arapça kökenli birçok kelime, bugün hala Türkçede kullanılmakta ve önemli bir yer tutmaktadır. Bu makalede, bu kelimelerden bazılarını ve anlamlarını ele alacağız.
Cürüm
Cürüm, suç veya kabahat anlamına gelir. Hukuki terminolojide, bir kimsenin kanunlara aykırı olarak işlediği fiil olarak tanımlanır.
İrtikap
İrtikap, rüşvet almak veya haksız kazanç elde etmek anlamına gelir. Kamu görevlilerinin görevlerini kötüye kullanarak menfaat sağlamaları durumunda kullanılır.
İktisap
İktisap, edinim veya kazanım anlamına gelir. Hukuki bir terim olarak, bir kişinin bir mal veya hak üzerinde mülkiyet veya zilyetlik kazanmasıdır.
Müçtehit
Müçtehit, İslam hukuku (fıkıh) alanında derin bilgi sahibi olan ve kendi içtihadını (hukuki görüş) ortaya koyabilen kişi anlamına gelir.
İlhak
İlhak, bir bölgenin veya ülkenin başka bir bölgeye veya ülkeye katılması, eklenmesi anlamına gelir. Tarihi ve siyasi literatürde sıkça kullanılır.
İcbar
İcbar, zorlama veya baskı yapma anlamına gelir. Hukukta, bir kişiyi zorla bir işi yapmaya mecbur bırakma durumunu ifade eder.
İlga
İlga, yürürlükten kaldırma, iptal etme anlamına gelir. Kanunlar veya yönetmelikler için kullanılır.
Mülga
Mülga, yürürlükten kaldırılmış, iptal edilmiş anlamına gelir. Bir kanunun veya düzenlemenin artık geçerli olmadığını belirtir.
Tadadi
Tadadi, sayma, sayım yapma anlamına gelir. Nüfus sayımı veya mal sayımı gibi durumlarda kullanılır.
Tahdidi
Tahdidi, sınırlandırma, kısıtlama anlamına gelir. Özgürlüklerin veya hakların belirli bir çerçeve içinde sınırlandırılması durumunu ifade eder.
Temhid
Temhid, hazırlık yapma, zemin hazırlama anlamına gelir. Bir işin veya olayın gerçekleşmesi için önceden yapılan hazırlıkları ifade eder.
Kadek
Kadek, eski Türkçede yazı masası anlamına gelir. Osmanlı döneminde kullanılan bir kelimedir.
Takayyüd
Takayyüd, kayda geçirme, kayıt altına alma anlamına gelir. Belgelerin veya bilgilerin resmi olarak kaydedilmesi durumunda kullanılır.
Liyakat
Liyakat, layık olma, uygunluk anlamına gelir. Bir göreve veya işe uygun olma durumu için kullanılır.
Sadakat
Sadakat, bağlılık ve doğruluk anlamına gelir. Birine veya bir şeye bağlı olma ve sadık kalma durumu ifade edilir.
İhtilaf
İhtilaf, anlaşmazlık, uyuşmazlık anlamına gelir. Fikir ayrılıkları veya çatışmalar durumunda kullanılır.
İmtiyaz
İmtiyaz, ayrıcalık, üstünlük anlamına gelir. Bir kişiye veya gruba tanınan özel haklar ve ayrıcalıklar için kullanılır.
Mübadele
Mübadele, değişim veya takas anlamına gelir. Malların veya hizmetlerin karşılıklı olarak değişimi durumunda kullanılır.
İlhak
İlhak, ekleme veya katma anlamına gelir. Genellikle bir bölgenin başka bir bölgeye katılması durumunu ifade eder.
Tedrisat
Tedrisat, eğitim veya öğretim anlamına gelir. Eğitim kurumlarında verilen dersler ve öğretim faaliyetleri için kullanılır.
Tahakkuk
Tahakkuk, gerçekleşme veya vuku bulma anlamına gelir. Bir durumun veya olayın meydana gelmesi durumunda kullanılır.
Mütehassıs
Mütehassıs, uzman veya ihtisas sahibi anlamına gelir. Belirli bir alanda uzmanlaşmış kişileri ifade eder.
Tahsil
Tahsil, öğrenim veya eğitim anlamına gelir. Bir kişinin eğitim alması veya öğrenim görmesi durumunda kullanılır.
Tecdit
Tecdit, yenileme veya tazeleme anlamına gelir. Eski veya yıpranmış bir durumu yenilemek için kullanılır.
Tebliğ
Tebliğ, bildirme veya duyuru yapma anlamına gelir. Bir bilgi veya haberin resmi olarak bildirilmesi durumunda kullanılır.
Tezhip
Tezhip, süsleme veya altın yaldızlama anlamına gelir. Özellikle el yazması kitapların süslenmesinde kullanılır.
Teşrifat
Teşrifat, tören ve protokol kuralları anlamına gelir. Resmi törenlerde ve davetlerde uygulanan kurallar ve düzenlemeler için kullanılır.
İmha
İmha, yok etme veya ortadan kaldırma anlamına gelir. Bir şeyin tamamen yok edilmesi veya ortadan kaldırılması durumunda kullanılır.
İhmal
İhmal, önemsememe veya göz ardı etme anlamına gelir. Bir sorumluluğun yerine getirilmemesi veya dikkate alınmaması durumunda kullanılır.
Muvaffakiyet
Muvaffakiyet, başarı veya zafer anlamına gelir. Bir işte veya görevde elde edilen başarıyı ifade eder.
Bu makalede ele aldığımız kelimeler, Türkçenin zenginliğini ve tarihsel derinliğini gözler önüne seriyor. Osmanlıca ve Arapça kökenli bu kelimeler, günümüzde de günlük konuşma ve yazı dilinde sıkça kullanılmaktadır. Bu kelimelerin doğru anlamlarını bilmek, dilimizin zenginliğini daha iyi kavramamıza yardımcı olur.
Bu konuya benzer "Eski Kelimeler ve Anlamları" makalemizi okuyabilirsiniz. Eğer deyimlere meraklıysanız buradan bakabilirsiniz.